दहा वर्षांपूर्वी एका उद्योगपतीने दिलेल्या मदतीमधून लॅरी पेज आणि सर्जी ब्रिन यांनी ' गूगल ' ची निमिर्ती केली . त्या घटनेला नुकतीच दहा वर्षं झाली . या काळामध्ये गूगलने स्वत : ची अशी एक दुनिया तयार केली आणि तिला विश्वासार्हतेची बैठक मिळवून दिली ...
.............
गेल्या शनिवारी गूगलचे दशक पूर्ण झाले . बरोबर दहा वर्षांपूर्वी लॅरी पेज आणि सर्जी ब्रिन या २४ वर्षांच्या तरुणांनी एका गॅरेजमधून सुरू केलेले हे गूगल आज केवळ दहा वर्षांत मायक्रोसॉफ्टला समर्थ पर्याय म्हणून उभे राहिले आहे . ते सुरू झाले तेव्हा दोन्ही निर्मात्यांची कल्पनाही एवढी पुढे गेली नसेल तितके हे गूगल पुढे गेले आहे . त्याचे वर्चस्व एवढे आहे की जणू दुसरी सर्च इंजिन्स अस्तित्त्वात आहेत याचाच विसर लोकांना पडला आहे . १५ सप्टेंबर १९९७ला गूगल हे नाव रजिस्टर झाले . प्रत्यक्षात कंपनी रजिस्टर झाली ती वर्षभराने म्हणजे सात सप्टेंबर १९९८ रोजी . कंपनीचा दशकपूर्ती सोहळा होईल , तेव्हा ही कंपनी आणखी पुढे गेली असेल . तेव्हा कदाचित गूगल ऑफलाइन ( इंटरनेट चालू नसतानाही गूगल उपलब्ध होईल ) वापरता येईल , त्यांनी बनविलेले मोबाइल फोन बाजारात असतील व त्यावर गूगलचे सर्व सॉफ्टवेअर उपलब्ध असेल . खरे म्हणजे गूगल किती पुढे जाईल याची कल्पना आपण करू शकत नाही .
मुळात गूगलची कल्पना केवळ सर्च इंजिन एवढीच होती . त्यासाठी त्यांना प्रचंड डाटा बँक करावी लागली . जगातल्या प्रत्येक साइटशी संपर्क ठेवून त्यांची पाने प्रत्येक शब्दासह लक्षात ठेवणे त्यासाठी गरजेचे होते . आपण कोणत्याही शब्दांचा सर्च केला की तो शब्द इंटरनेटवर शोधायला काही क्षण लागतात तेव्हा आपल्याला त्याचे रहस्य पटकन कळत नाही . पण आपण सर्चवर क्लिक केल्यापासून ते सर्व रिझल्टस् समोर येईपर्यंतच्या काळात वेगवेगळी प्रक्रिया घडत राहते . तुमचा सर्चवर्ड गूगलच्या र्सव्हरवर पाठविला जातो , तेथील डाटाबँकमध्ये त्या शब्दांना जुळणारे शब्द शोधले जातात व ते र्सव्हरकडे पाठविले जातात . र्सव्हर ते तुमच्या स्क्रीनवर उमटेल अशी व्यवस्था करतो . हे सारे काही क्षणांत घडते . ते किती वेगात घडते ते पाहा . मी न्यूज विभागात जाऊन ' सचिन तेंडुलकर ' असा सर्च दिला . तेव्हा केवळ ० . २६ सेकंदात ३६०९ बातम्या माझ्या समोर आल्या . त्यातल्या बऱ्याचशा बातम्या रिपिट होत्या . म्हणजे नीट सर्च दिला तर कमी बातम्या येऊ शकल्या असत्या . हा शोध बातम्यांच्या महत्त्वानुसार घेता येतो , अथवा तारीखवारही घेता येतो . पण महत्त्वानुसार घेतलेला अधिक चांगला . त्यासाठी ' सॉर्ट बाय रिलेव्हन्स ' वर क्लिक केले असले पाहिजे .
गूगलच्या लोकप्रियतेची चाचपणी केली असता चीन , जपान व रशिया हे तीन देश सोडून सर्व देशांमध्ये बहुतांशपणे गूगलच वापरले जाते असे दिसून आले . तेथील किमान ५० कोटी लोक रोज गूगलचे सर्च इंजिन वापरतात . गूगलच्या इतर सेवा वापरणारे लोक वेगळे . गूगल इतक्या कमी कालावधीत लोकप्रिय होण्याचे कारण काय ? ते लोकांना हव्या असलेल्या जवळपास प्रत्येक सुविधा पुरविण्यात यशस्वी झाले , म्हणून त्यांची भरभराट झाली असेच त्यावरचे उत्तर असेल .
आथिर्क बाजू गूगलने चांगलीच सांभाळली . तीन वर्षांपूर्वी गूगलचा शेअर ८५ डॉलरला विकला जात होता . आज त्याची किंमत ५२५ डॉलरच्या घरात आहे . त्यांची स्टॉक माकेर्ट व्हॅल्यू १६४ अब्ज डॉलर इतकी आहे . ज्या सर्जी ब्रिन आणि लॅरी पेज यांच्या हातात दहा वर्षांपूर्वी एका उद्योगपतीने दहा हजार डॉलर ठेवले व तुमच्या कल्पनेतला उद्योग सुरू करा असे सांगितले त्यांची ही उलाढाल पाहून त्यांच्या उद्यमशीलतेचा गौरव करावासा वाटतो . तो दहा हजार डॉलरचा चेक बँकेत ठेवायचा तर त्यांचे बँकेत खातेच नव्हते . ते या चेकसाठी उघडावे लागले . वैयक्तिक बँक खात्यात तो चेक टाकणे त्यांना मान्य नव्हते आणि कंपनी रजिस्टर नसल्याने कंपनीच्या नावाने खाते उघडले नव्हते . त्यांची सुरूवात अशी ( दुसऱ्यांनी दिलेल्या ) दहा हजार डॉलरनी झाली . ती हजारो पटींनी वाढवून दाखविली .
गूगलने सर्च रिझल्टच्या बाजूला जाहिराती देऊन वेगळीच क्रांती घडवून आणली . या जाहिरातीही तुमच्या सर्चशी संबंधित असल्याने त्याची लोकप्रियता वाढली . सर्च इंजिनच्या पलीकडे जाऊन गूगल खूपच विस्तारले आहे . जीमेल ही मेलसेवाही तितकीच लोकप्रिय आहे . तिच्या यशाने अन्य इमेल सेवा पुरवठादारांना खडबडून जागे व्हावे लागले व त्यांनाही तितक्याच तोडीच्या सेवा द्याव्या लागल्या . असे असले तरी गूगलबद्दल तक्रारी काही कमी नाहीत . तुमची सर्व माहिती गोपनीय राहते असे तुम्हाला वाटत असले तरी ते शक्य नाही . तुम्ही कोणकोणत्या साइट पाहता ते नोंदविले जात असते . अन्य खासगी माहितीही नोंदविली जाते . यातून सुटका नाही . थोडक्यात गूगलच्या दोन्ही बाजू आहेत . त्या तपासल्या तरी चांगल्या बाबी जास्त आहेत हे लक्षात घ्यायला हवे . गूगलवर कोणत्या आधुनिक सेवा आहेत ते पाहायचे असेल तर ब्राऊझरमध्ये गूगल . कॉम टाइप करा . इंग्रजीबरोबरच ते मराठीतही उपलब्ध आहे हे पाहून तुम्हाला आनंद होईल . मात्र ती सुविधा सर्व मशीन्समध्ये असतेच असे नाही , हे लक्षात घ्या . त्यासाठी तुमच्या मशीनमध्ये मराठी फाँट असले आणि सेटिंग्जमध्ये सर्व ते योग्यपणे सेट केलेले असेल , तर मग मजाच येते . या गूगल . कॉमवर जाऊन ' मोअर ' वर क्लिक केले की गूगलची दुनिया खुली होईल .
No comments:
Post a Comment