वर्ड की ओपन ऑफिस? 16 Nov 2007, 0

मराठी सॉफ्टवेअर कोणते वापरावयाचे , असा प्रश्न अनेकांना पडतो . परंतु सोय आणि कामाचे स्वरूप पाहून याबाबतचा निर्णय घेणे योग्य ठरते .

.....

घरी कम्प्युटर आहे पण इंटरनेट नाही असे क्वचित होते . ब - याच लोकांना इंटरनेटपेक्षा मायक्रोसॉफ्ट वर्डवर काम करणे अधिक गरजेचे असते . तुमच्या कम्प्युटरमध्ये कोणता ऑफिस पॅक बसविलेला आहे त्यावर त्याचे काम किती वेगाने होते वा किती अधिक सुलभतेने होते हे ठरते . ' वर्ड ६ ' हे व्हर्जन ज्यांच्याकडे असेल त्यांच्याकडे ऑफिस २००३ वा आत्ताचे ' ऑफिस २००७ ' यापेक्षा खूपच कमी सुविधा असतील हे उघडच आहे . तरी मराठी अथवा इंग्रजी मजकूर टाइप करण्यासाठी अजून तरी मायक्रोसॉफ्ट वर्डचाच वापर मोठ्या प्रमाणात होतो . नाही म्हणायला वर्डशी स्पर्धा करण्यासाठी अॅबिवर्ड , ओपन ऑफिस रायटर ( निर्माते सन मायक्रोसिस्टिम्स ) अशा पद्धतीचे सॉफ्टवेअर उपलब्ध आहे . मायक्रोसॉफ्ट ऑफिसच्या पॅकमध्येच वर्डचा समावेश होतो . पण हा पॅक ओरिजिनल स्वरूपात खरेदी करायचा तर १५ ते १७ हजार रुपये मोजावे लागतात . अॅबिवर्ड आणि ओपन ऑफिस फुकटात डाऊनलोड करता येतात . ओपन ऑफिसमध्ये वर्डपेक्षा अधिक सुविधाही आहेत . परंतु यातील काही सॉफ्टवेअर मायक्रोसॉफ्टच्या सॉफ्टवेअरशी क्लॅश होण्याची शक्यता असते . म्हणून शक्यतो एकच सॉफ्टवेअर वापरावे . अधिक सुविधांमुळे ओपन ऑफिस पॅक वापरणे खूप सोयीचे आहे यात शंकाच नाही . यामुळे अलीकडे ब - याच लोकांनी ते डाऊनलोड केलेले आहे .

तुमच्याकडे वर्ड असेल वा ओपन ऑफिस ; त्यात मराठी सॉफ्टवेअर कोणते वापरायचे असा नेहमीच प्रश्न पडतो . कोणाला ' श्री ' लिपी हवी असते तर कोणाला ' आकृती ' त काम करायचे असते . कोणाला इंटरनेटवर मिळणारे फुकटातले फाँट डाऊनलोड करायचे असतात , तर कोणाला ' एपीएस ' सारखे बहुगुणी सॉफ्टवेअर वापरणे सोयीचे वाटते . फुकटातले फाँट वैविध्यपूर्ण असतात हे खरे आहे , पण ते वापरताना काही बंधने येऊ शकतात . ते फाँट वापरताना कोणता कीबोर्ड वापरायचा यावर निर्बंध येऊ शकतात . म्हणून ' श्री ' अथवा ' आकृती ' किंवा ' एपीएस ' यांसारखे सॉफ्टवेअर उपयोगी पडू शकते . ही तीनही सॉफ्टवेअर बाहेर विकत मिळू शकतात . थोडा खर्च झाला तरी ती विकतच घेतलेली चांगली . कारण पायरेटेड सॉफ्टवेअरमध्ये फाँट करप्ट होण्याचा व त्यामुळे संपूर्ण मशीनला धोका पोचण्याचा धोका असतो . प्रत्येक सॉफ्टवेअरमध्ये काही फाँट वेगळे असतात . ते त्या सॉफ्टवेअरचे वैशिष्ट्य असते . डोळ्याला कोणता बरा दिसतो ते पाहून तो वापरावा . ' एपीएस ' मध्ये अधिक सोयी आहेत . त्यात ' आकृती ' आणि ' श्री ' लिपीचे कीबोर्ड वापरण्याची सोय आहे आणि ' इंडिका ' सॉफ्टवेअरमधील देवयानी कीबोर्डही वापरता येतो . या सॉफ्टवेअरचे वैशिष्ट्य असे की ' श्री ' अथवा ' आकृती ' किंवा ' एपीएस ' मध्ये ऑपरेट केलेला कोणताही मजकूर दुसऱ्या लिपीत हस्तांतरित करण्याची सोय असलेला कन्व्हर्टर यात उपलब्ध आहे . म्हणजे तुम्ही मजकूर एपीएसमध्ये केलात व तो तुम्हाला कोणाला तरी ' श्री ' लिपीमध्ये पाठवायचा आहे तर तो कन्व्हर्ट करून पाठवता येतो . तरीही मराठी सॉफ्टवेअर वापरताना स्वत : ची सोय पाहूनच काम करायला हवे . ज्यांना फक्त स्वत : पुरतेच काम करायचे आहे आणि ज्यांना दुस - यांना मजकूर पाठवायचा नाही त्यांना किमान फाँट बसवून घेतले तरी चालू शकतील .

मायक्रोसॉफ्ट वर्ड असेल वा दुसरा कोणताही प्रोग्राम , त्याचे शॉर्टकट्स समजून घेतले तर भराभर काम करता येते . ' कंट्रोल एन ' की दाबली की नवे डॉक्युमेंट ओपन होते . ' कंट्रोल ओ ' केल्यावर आधी ऑपरेट केलेले एखादे डॉक्युमेंट ओपन करता येते . ' कंट्रोल डब्ल्यू ' केल्यावर डॉक्युमेंट बंद होते , पण वर्ड चालू राहाते . ' कंट्रोल एस ' केल्यावर ते डॉक्युमेंट सेव्ह होते . ' कंट्रोल पी ' म्हटल्यावर ते प्रिंटरला पाठवता येते . ' आल्ट एफ ४ ' वापरल्यावर डॉक्युमेंट व वर्ड दोन्ही बंद होते . एखादा शब्द चुकीचा टाइप केला तर ' कंट्रोल झेड ' करा . किंवा तोच शब्द वा कृती परत हवी असेल तर ' कंट्रोल वाय ' करा . हे सगळे शॉर्टकट्स तुम्हाला नेटवर उपलब्ध होऊ शकतील . गूगलला एमएस वर्ड शॉर्टकट्स असा सर्च दिलात तर ते मिळू शकतील . ते वापरायला शिकलात तर काम अधिक वेगाने होईल व माऊसचा वापर खूप कमी करावा लागेल .